Küçük uçak motorları genellikle kanatların altına veya gövdenin önüne yerleştirilir. Motor yerleşimi seçimi; aerodinamik, ağırlık dağılımı, stabilite, bakım ve maliyet çeşitli faktörlere bağlıdır. Her seçeneğin kendi avantajları ve dezavantajları vardır, ancak hangisinin daha uygun olduğunu söylemek zordur.
Hangisinin daha iyi olduğunu seçemesek de bu motor yerleşimlerinin neden farklı olduğunu açıklayabiliriz. Yazımızı okuduktan sonra; neden küçük uçak motorları kanatlarda değil de çoğunlukla öndeDaha iyi anlayacağınızdan emin olabilirsiniz.
Önce en yaygın olanından başlayalım: Motoru kanatta olan uçaklar
Kanat monteli motorlar, genellikle itici düzeneğinde ( pervane uçağı ileri doğru iter ) kanat altındaki bölmelere yerleştirilmiş motorlardır. Bu ilaç motorları boeing Büyük uçaklarda görüyoruz. Kanatlı motorların çeşitli avantajları vardır:
- Pervanede daha düşük sürtünme ve gürültü
- Pilot için daha pürüzsüz görüş
- Dümen girişini azaltan pervaneden daha düşük tork ve jiroskopik etkiler
Bununla birlikte, kanada monte motorların dezavantajları da vardır. Örneğin:
- Daha fazla güç erişimi ve bakımı
- Kanatlarda yakıt depoları ve kargo için daha az alan
- Motor yükü ve titreşimden kaynaklanan daha yüksek bıçak bükülmesi ve çarpıntı riski
- Çift motorlu uçaklarda motor arızası durumunda asimetrik itme, kontrolün sağlanamaması
Küçük uçaklar için daha az yaygın olan başka motor düzenleri vardır. Örnek olarak, gövdenin arkasına veya dikey bir stabilizatöre monte edilmiş motorları gösterebiliriz.
Bu, küçük uçaklar için nadir bir motor yerleşimidir, ancak Embraer ERJ ailesi veya Aviafiber Canard 2FL Bazı bölgesel jetlerde veya planörlerde görülebilirler. Kuyruğa monteli motorların öne monteli ve kanada monteli motorlara göre bazı avantajları vardır. Örneğin:
- Daha iyi yük dağılımı dengesi
- Pilot için daha iyi görüş
- FOD’dan ( yabancı madde hasarı) daha iyi koruma
- Kanat üzerinde daha iyi hava akışı (aerodinamik)
- Motor gürültüsünün kabin üzerindeki etkisi daha az
Kıç tarafına monteli motorların dezavantajları şunlardır:
- Çift motorlu uçaklarda motor arızası durumunda asimetrik itme, kontrolün sağlanamaması
- Motora erişim ve bakımda daha fazla sorun
- İnişte veya kalkışta kuyruğun yere çarpma riski daha yüksektir
- Stabilite ve hareketliliği etkileyen daha yüksek ağırlık merkezi (CG) ve atalet momenti
- Olası bir yangının motordan gövdeye veya kanada sıçrama riski daha yüksektir
Son ve ana modelimiz: Önden motorlu uçaklar
Öne monteli motorlar genellikle bir traktör tertibatına monte edilir ( pervane uçağı ileri doğru çeker ) gövdenin ön tarafına monte edilmiş motorlardır. Buna örnek olarak Cessna 172, Piper PA-28, Cirrus Vision Jet veya Pilatus PC-12Öne monte motorların avantajları şunlardır:
- Pervaneden daha az sürtünme ve gürültü
- Motor ve bakıma daha kolay erişim
- Daha düşük atalet momenti, kararlılığı ve hareketliliği artırır
- Kanatlarda yakıt depoları ve uçağın içinde kargo için daha fazla alan
- Motor arızası durumunda asimetrik itme riski yoktur
- Daha az dümen girişi gerektiren karmaşık olmayan kontroller
Öne monteli motorların da bazı dezavantajları vardır:
- Pilot için zayıf görüş
- Pistteki moloz nedeniyle daha yüksek yabancı cisim hasarı (FOD) riski
Sonuç olarak; neden küçük uçaklarda motorlar çoğunlukla önde?
Bunun en bariz nedeni ise avantaj unsurlarında sıraladığımız hareketliliktir. Uçağın hafif olması ve kanadının oval bir tasarıma sahip olması da bunda elbette ki büyük rol oynuyor ama motor yükü kanatlarda değil gövdede, ağırlık merkezini dengeler.
Dolayısıyla bu uçaklar uzun mesafe uçamasalar da kısa mesafelerde, mükemmel hareketlilik onlar sahip. Bu tip uçakların daha çok kısa mesafeli turistik geziler, hızlı hareket gerektiren ve çok uzun uçuş aralıkları olmayan tarla ilaçlama/sulama gezileri için kullanıldığını fark etmişsinizdir.
